Những nét chính về truyền thống Hội liên hiệp Thanh niên Việt Nam

Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, ngày 27/9/1945, tại Đại hội Đoàn thanh niên cứu quốc thành phố Hà Nội, Bác Hồ đã chỉ thị phải hình thành một mặt trận thanh niên rộng rãi và thống nhất do Đoàn thanh niên cứu quốc làm nòng cốt. Ngày 27/3/1946, Bác Hồ đã ký Sắc lệnh số 38 về việc thành lập Nha Thanh niên và Thể thao. Cùng vào thời gian trên, Ban Thường vụ Trung ương Đảng chỉ thị Tổng bộ Việt Minh chuẩn bị thành lập Đoàn Thanh Niên Việt Nam nhằm đáp ứng yêu cầu đoàn kết, tập hợp mọi tầng lớp thanh niên Việt Nam phục vụ sự nghiệp “Kháng chiến cứu quốc".

Tháng 6/1946, Tổng đoàn thanh niên Việt Nam ra đời (gọi tắt là Đoàn thanh niên Việt Nam), sau đổi thành Liên đoàn thanh niên Việt Nam, là tổ chức xã hội rộng rãi của thanh niên Việt Nam yêu nước, tự nguyện đứng vào hàng ngũ của Liên đoàn do Đoàn thanh niên cứu quốc làm nòng cốt; Cuối năm 1946, Liên đoàn thanh niên Việt Nam là thành viên chính thức của Liên đoàn thanh niên dân chủ thế giới.

Tháng 2/1950, Liên đoàn thanh niên Việt Nam tổ chức Đại hội lần thứ nhất tại căn cứ địa Việt Bắc. Đại hội vinh dự được đón Bác Hồ kính yêu cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới dự. Phát biểu tại Đại hội, Bác Hồ kính yêu đã ân cần căn dặn: Phải thực hiện đoàn kết, đại đoàn kết trong phong trào thanh niên, phải gíup đỡ nhau cùng tiến bộ. Tại Đại hội các đại biểu đã bầu anh Nguyễn Chí Thanh làm chủ tịch Liên đoàn thanh niên Việt Nam (đồng chí Nguyễn Chí Thanh nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị, Đại tướng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam – người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh). Sau Đại hội, Liên đoàn thanh niên Việt Nam đã động viên lớp lớp thanh niên hăng hái tham gia các phong trào thi đua tòng quân giết giặc lập công, đẩy mạnh chiến tranh du kích sau lưng địch, đấu tranh chống khủng bố, chống đàn áp, chống bắt lính đòi tự do dân chủ, hòa bình trong các đô thị lớn như Hà nội, Huế, Sài gòn... với tinh thần “Cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh” theo tiếng gọi “Lên đàng” của non sông đất nước.

Ngày 8/10/1956, Đại hội đại biểu toàn quốc Liên đoàn Thanh niên Việt Nam lần thứ II được tổ chức tại Nhà hát lớn - Thủ đô Hà Nội, Đại hội đã thống nhất các tổ chức thanh niên Việt Nam với tên gọi chung là Hội LHTN Việt Nam. Ngày 15/10/1956, Đại hội đã vinh dự được đón Bác Hồ kính yêu và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đến dự. Đại hội đã bầu ra Ban chấp hành Trung ương Hội gồm 52 anh, chị do Bác sĩ - Anh hùng lao động Phạm Ngọc Thạch làm Chủ tịch.

Tháng 12/1961 Đại hội đại biểu toàn quốc Hội LHTN Việt Nam lần thứ II được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội đã đánh giá hoạt động của Hội và phong trào thanh niên Việt Nam trong nhiệm kỳ I, bàn phương hướng hoạt động trong nhiệm kỳ II là “Đoàn kết chặt chẽ mọi tầng lớp thanh niên, động viên và tổ chức thanh niên học tập, phấn đấu hoàn thành vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất”, Đại hội vinh dự được đón Bác Hồ kính yêu đến dự. 

Đại hội đã bầu Giáo sư Phạm Huy Thông làm Chủ tịch Hội và phát động thanh niên tích cực tham gia thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất, ra sức ủng hộ, chi viện cho cuộc đấu tranh của đồng bào và thanh niên miền Nam. 

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thắng lợi, Nam Bắc sum họp một nhà, thực hiện Nghị quyết của Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đoàn, tại Thành phố Hồ Chí Minh trong hai ngày 20 và 21/9/1976, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã tổ chức hội nghị thống nhất mặt trận thanh niên trong cả nước. Đây là sự kiện chính trị trọng đại trong phong trào thanh niên nước ta. Lần đầu tiên tại thành phố mang tên Bác kính yêu, đoàn đại biểu Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam gặp gỡ đoàn đại biểu Hội liên hiệp thanh niên Giải phóng miền Nam Việt Nam cùng nhau bàn việc thống nhất mặt trận đoàn kết thanh niên lấy tên chung là Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam, đáp ứng nguyện vọng thiết tha của toàn thể thanh niên Việt Nam. Hội nghị thông qua Điều lệ mới của Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam và hiệp thương chọn cử Ủy ban Trung ương Hội gồm 96 anh, chị do giáo sư Lê Quang Vịnh làm Chủ tịch Hội. Trong hai ngày 24 - 25/9/1976, Hội nghị toàn quốc của Hội LHTN Việt Nam tiếp tục họp tại TP.Hồ Chí Minh thảo luận và đề ra nội dung công tác Hội trong thời kỳ mới.

Tháng 9/1988, Hội nghị Ủy ban Trung ương Hội LHTN Việt Nam họp tại Hà Nội đã tiến hành kiện toàn Ủy ban Trung ương Hội, Anh Hà Quang Dự, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa V) được hiệp thương chọn cử làm Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Hội thay Giáo sư Lê Quang Vịnh nhận nhiệm vụ mới. 

Ngày 08/12/1994, Đại hội đại biểu toàn quốc Hội LHTN Việt Nam lần thứ III đã được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội. 400 đại biểu chính thức đã về dự Đại hội; Đại hội đã thông qua Điều lệ Hội sửa đổi và hiệp thương chọn cử anh Hồ Đức Việt làm Chủ tịch Hội. Đại hội quyết định lấy ngày 15/10/1956 là ngày truyền thống hàng năm của Hội LHTN Việt Nam và đề ra các nhiệm vụ chủ yếu của Hội từ năm 1994 đến năm 1999 với 5 chương trình là: “Lập thân, lập nghiệp, xây dựng đất nước phồn vinh”, "Nâng cao dân trí, bồi dưỡng tài năng trẻ, phát triển văn hoá, thể dục thể thao”, “Bảo vệ tổ quốc, giữ gìn trật tự an ninh”, “Công tác xã hội, bảo vệ môi truờng”, “Hợp tác hữu nghị với tuổi trẻ trong khu vực và trên thế giới”. 3 cuộc vận động là: "Tiết kiệm, tích luỹ", “Chống mù chũ, chống thất học", "Hiến maú nhân đạo".

Tại hội nghị Uỷ ban Trung ương Hội LHTN Việt Nam cuối năm 1997, chị Trương Thị Mai – Bí thư Trung ương Đoàn được hiệp thương giữ chức Chủ tịch Hội thay anh Hồ Đức Việt nhận nhiệm vụ mới.

Đại hội đại biểu toàn quốc Hội LHTN Việt Nam lần thứ IV, nhiệm kỳ 1994 – 1999 đã được tổ chức từ ngày 13 đến ngày 15/01/2000 tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội đã thông qua Điều lệ Hội sửa đổi và quyết định đề ra năm cuộc vận động là: “Học tập, sáng tạo vượt bậc vì sự nghiệp  công nghiệp hoá, hiện đaị hoá đất nước",  "Giúp nhau lập nghiệp vì dân giàu, nước mạnh", "Thanh niện tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng”, "Vì chủ quyền tổ quốc, vì cuộc sống bình yên", "Xây dựng nếp sống văn minh, đậm đà bản sắc dân tộc”. Đại hội đã hiệp thương chọn cử chị Trương Thị Mai - Bí thư Trung ương Đoàn giữ chức Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam.

Tại  kỳ họp Uỷ ban Trung ương Hội LHTN Việt Nam lần thứ 5 (khóa IV) ngày 15/2/2003, anh Hoàng Bình Quân - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn được hiệp thương chọn cử giữ chức Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam thay chị Trương Thị Mai nhận nhiệm vụ mới.

Đại hội đại biểu toàn quốc Hội LHTN Việt Nam lần thứ V từ ngày 25 đến 27/02/2005 đã diễn ra trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội diễn ra vào thời điểm toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang ra sức phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX và kế hoạch 5 năm (2001 – 2005). Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nông Đức Mạnh đã có bài phát biểu quan trọng, đồng thời thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng trao tặng thanh niên Việt Nam và Hội LHTN Việt Nam bức trướng mang dòng chữ: “Thanh niên Việt Nam đoàn kết, sáng tạo, hăng hái tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Anh Nông Quốc Tuấn - Bí thư Trung ương Đoàn được hiệp thương chọn cử giữ chức Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam khóa V. Hưởng ứng phong trào “Thi đua tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” do Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII phát động; với tinh thần "Đoàn kết, sáng tạo, tình nguyện” và ý chí quyết tâm “Nguyện đi theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”, Đại hội Hội LHTN Việt Nam đã phát động thanh niên Việt Nam hưởng ứng tham gia 5 cuộc vận động là: “Thanh niên đi đầu trong xã hội học tập”, “Thanh niên làm kinh tế giỏi, tích cực tham gia xóa đói giảm nghèo”, “Tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng”, “Vì cuộc sống bình yên, vì chủ quyền Tổ quốc”, “Thanh niên sống đẹp”.

Để khẳng định những kết quả, thành tích và sự đóng góp của các thế hệ cán bộ, hội viên, thanh niên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; ngày 09/05/2005, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký quyết định số 433-QĐ/CTN tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh cho Hội LHTN Việt Nam vì “Đã có nhiếu thành tích xuất sắc trong công tác tổ chức, vận động thanh niên tham gia các phong trào phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội, giữ gìn an ninh - quốc phòng... góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc”.

Một số hình ảnh hoạt động của Hội Thanh niên Việt Nam